Một
trong những bài dạy kinh điển của Phật về hy vọng và sợ hãi liên quan đến cái gọi
là tám pháp thế gian. Trong đó có bốn cặp đối lập nhau. Bốn điều ta thích và
luôn muốn có và bốn điều chúng ta không thích và luôn né tránh. Thông điệp cơ bản
gửi đến chúng ta là khi ta bị cuốn theo tám pháp này, ta sẽ đau khổ.
Đầu
tiên, chúng ta muốn vui vẻ, lúc nào ta cũng muốn nó. Trái lại, ta không thích khổ
đau, nên ta né tránh hoài. Thứ hai, chúng ta thích và muốn được tán dương.
Chúng ta né tránh những chỉ trích và khiển trách. Thứ ba, chúng ta thích và
mong muốn danh tiếng. Chúng ta cố gắng tránh sự lăng nhục. Và cuối cùng, ta
thèm lợi lộc, và mãi tìm kiếm điều mình muốn. Chúng ta không bao giờ muốn mất
cái ta có.
Qua
bài học đơn giản này, ta biết rằng nếu ta bị dính vào một trong bốn cặp đối lập
này – hạnh phúc và khổ đau, tán dương và khiển trách, danh tiếng và ô nhục, được
và mất – thì chúng ta sẽ bị mắc kẹt trong nỗi đau luân hồi.
Có
thể ta cảm thấy rằng, bằng cách này hay cách khác, chúng ta cũng nên diệt trừ
những cảm nhận về hạnh phúc và khổ đau, tán dương và khiển trách, danh tiếng và
ô nhục, được và mất. Cách tiếp cận thực tiễn hơn cả là biết nhìn tường tận những
cảm nhận này, xem chúng tấn công ta ra sao, và tô màu lên nhận thức của mình về
thực tại như thế nào, và xem thử nó có chắc chắn không. Và như thế, tám pháp thế
gian này trở thành những phương tiện giúp ta có trí tuệ hơn, tử tế hơn và toại
nguyện hơn.
Pema Chodron
Thủy Dung dịch
Thủy Dung dịch